کسانی که عشق به حیات ندارند و نمی‌فهمند که حیات چقدر لذت‌بخش است، آدم معمولی نیستند؛ فکر و فرهنگ‌شان خراب شده است و فریب خورده‌اند. اینها را مشغول چیزهای دیگری کرده‌اند که به اصلی‌ترین نیاز خودشان پی نبرند.

ابلیس آدم ابوالبشر‌(ع) را سرِ موضوع کیفیت حیات فریب داد؛ از بس که انسان عاشق حیات و کیفیت حیات است! کسانی که سطح پایینی از حیات را به مردم نشان می‌دهند و آنها را فریب می‌دهند و در حیات حداقلی نگه می‌دارند از ابلیس هم بدترند، چون ابلیس، آدم را با سطح بالاتری از حیات(یعنی حیات جاودانه) فریب داده بود. اما اینها فرهنگ و فکر بشر را چنان نابود کرده‌اند که دیگر بشریت دنبال حیات برتر نیست!

این تأکید ما بر موضوع حیات، فقط مربوط به حیات عالی و معنوی نیست بلکه حیات مادی را هم دربرمی‌گیرد. أمیرالمؤمنین(ع) در نامه‌ای به اهل بصره، می‌فرماید: «آدم‌های متقی و مؤمن و دیندار، لذت‌شان از دنیا، بیشتر از لذت مترفین از دنیا است» (فَحَظُوا مِنَ الدُّنْیَا بِمَا حَظِیَ بِهِ الْمُتْرَفُونَ؛ نهج‌البلاغه/ نامه27) منظور از مترفین، آدم‌های عیاش و پول‌داری هستند که پول خرج می‌کنند تا کِیف کنند! ولی آدم‌های مؤمن و متقی(علاوه بر لذات معنوی) از همین مادیات هم بیشتر لذت می‌برند.

زهد به این معنا نیست که «لذت مادی نبرید و فقط به سوی لذت‌های برتر بروید!» اتفاقاً از این لذت‌های مادی هم باید سیراب بشوید، اصلاً خدا همه اینها را برای شما آفرید‌ه است، و دین هم راه بهره‌مندی از این لذت‌ها را نشان می‌دهد. از لذت‌های کم، دست برندارید، ولی از آنها عبور کنید و متوقف نشوید، بدانید که لذت بیشتر و عمیق‌تر هم وجود دارد. چرا باید با محرومیت از مادیات، ما را این‌قدر حریصِ گناه و آلوده شدن به حیات حداقلی بکنند؟!استاد پنا هیان