ریم داراي ( 115 ) بسم الله است. - سوره حدید، سورهاي از قرآن است که به نام یکی از فلزات میباشد. - سوره روم،
سورهاي از قرآن است که همنام پایتخت یکی از کشورهاست. - سوره توحید، سورهاي در قرآن است که نام آن یکی از اصول دین
است. - سوره حج، سورهاي از قرآن است که نام آن یکی از فروع دین است. - قرآن کریم داراي سی جزء است، که هر جزء با
جزء دیگر از نظر طول برابر است. احتمال دارد که حضرت رسول (ص) یا جانشینان ایشان این تقسیم را براي آنکه قرائت روزانه
قرآن آسان باشد، انجام داده باشند. در مصحف رسمی امروز جهان اسلام، یعنی در مصحف مدینه، به کتابت عثمان طه، هر جزء
درست در بیست صفحه پانزده سطري کتابت شده است. - هر جزء از اجزاء سیگانه قرآن، چهار یا دو حزب و کل قرآن یکصد و
بیست یا شصت حزب است. شاید این تقسیمبندي نیز براي تسهیل قرائت قرآن در مجالس فاتحه بوده باشد. - تعداد آیات قرآن بر
طبق اصح روایات 6236 فقره است. - تعداد کلمات قرآن 77807 فقره است. - کلمه جلاله (اللَّه) در قرآن کریم 2699 بار بهکار
آغاز میشوند. این سور به این قرارند: 1. سوره فاتحه 2. سوره انعام « الحمدللّه » رفته است. - حامدات قرآن، سورههایی هستند که با
. 3. کهف 4. سبأ 5. فاطر. - مسبّحات سوري هستند که با تسبیح خداوند آغاز شدهاند و عبارتند از: 1. اسراء 2. حدید 3. حشر 4
صف 5. جمعه 6. تغابن 7. اعلی. - علامه طباطبائی، صاحب تفسیر ارزشمند المیزان، معتقد است که نزول دفعی قرآن بر قلب پیامبر
اول هر سوره، جزو آن سوره است. - نظر علماء اهل سنت درمورد « بسم الله الرحمن الرحیم » (ص) بوده است. - از نظر علماء شیعه
اول هر سوره، جزء سوره است یا خیر مختلف است، برخی آن را جزو میدانند، برخی دیگر فقط « بسم الله الرحمن الرحیم » این که
در سوره حمد جزء میدانند و گروهی در هیچ جا جزء نمیدانند. - قصص انبیا بیشتر در سورههاي مکی بیان شده است و فقه یا
احکام قرآن بیشتر در سورههاي مدنی. - قصص انبیا به نحوي بخشبخش در سراسر قرآن کریم آمده است، داستان هیچ پیامبري
بهطور سراسري و یکپارچه در قرآن نیامده است، مگر داستان یوسف و برادرانش که به تمامی و یکپارچه در سوره یوسف، سوره
دوازدهم قرآن آمده است. - تقسیم درونی و تفصیلی قرآن، تقسیم به رکوعات است. رکوعات بر خلاف سایر تقسیمبنديهاي
قرآن طول و اندازه مساوي و معین ندارد، بلکه قرآنشناسان خبره، هر بخش متشکل از چند آیه را که، هم موضوع و هم معنا بوده
است، رکوع / رکوعات نامیدهاند. عدد رکوعات قرآن طبق مشهور 540 فقره است. - سبع طُوَل یا طِوال یعنی سورههاي بلند قرآن،
عبارتند از: هفت سوره از بقره تا توبه، منهاي سوره انفال. - مف ّ ص لات عبارتند از 66 سوره کوچک قرآن، بعد از سوره حجرات؛
آغاز میشود تا پایان قرآن، بهاضافه سوره حمد که در اول قرآن قرار دارد. - زهراوان یا زهراوین به دو سوره « ق» یعنی از سوره
قرآن اطلاق میگردد: بقره و آلعمران. - معوّذتین (که به فتح واو تلفظ میشود و درست آن، کسر واو است) نام دو سوره آخر
قرآن، یعنی فلق (قل اعوذ بربّ الفلق) و ناس (قل اعوذ بربّ الناس) است که چون حضرت رسول (ص) با خواندن آنها نوادگانشان
حسن و حسین (ع) را تعویذ میکردند (بهپناه خداوند میسپردند) به این نام خوانده شدهاند. - حروف مقطّعه یا فواتح سور، به
صفحه 6 از 13 www.Ghaemiyeh.com دانستنیهاي قرآنی مرکز تحقیقات رایانهاي قائمیه اصفهان
حروفی مانند الم [الف، لام، میم]، طسم [طا، سین، میم]، کهیعص [کاف، هاء، یاء، عین، صاد] گفته میشود که گسسته از همند و
متشکل از 29 حرف یا مجموعه حروف هستند که در آغاز 28 سوره قرآن - که همگی مکی هستند جز بقره و آلعمران - آمده
راه علی ) « صراط علی حقّ نمسکه » است. - بعضی از محققان شیعه گفتهاند از حروف مقطّعه، اگر حروف مکرر را رها کنیم، عبارت
حق است آن را در پیش میگیریم) بیرون میآید. و بعضی از محققان اهل سنت، شاید در پاسخ آن گفتهاند از جمع آنها عبارت
در آغاز « طه » ، راه تو با اهل سنت درست است) برمیآید. - کوتاهترین آیه قرآن از میان حروف مُقطّعه ) « صحّ طریقک مع السنه »
« ن» و ،« ق» در آغاز سوره « ق» در آغاز سوره یس، سوره سیوششم قرآن است. باید توجه داشت که « یس » سوره طه، سوره بیستم و
در آغاز سوره قلم، داراي عدد مستقل نیستند، یعنی آیه واحدي شمرده نشدهاند. - اگر از حروف مقطعه یا فواتح سُوَر بگذریم
است و بلندترین « دو برگ یا باغ سبز سیهتاب » است (سوره الرحمن، آیه 64 ) که معناي آن « مدهامّتان » کوتاهترین آیه قرآن مجید
آیه، آیه تداین (مربوط به لزوم کتابت سند براي وام) میباشد (سوره بقره، آیه 282 ). - بلندترین سوره قرآن، سوره بقره است (در
مصحف به کتابت عثمانطه 48 صفحه است) و کوتاهترین سوره، سوره کوثر است که طول آن فقط یک سطر و نیم است. - مئون /
مئین سورههایی هستند که بیش از صد آیه دارند: یونس، هود، یوسف، نحل، اسراء، کهف، طه، انبیاء، مؤمنون، شعراء و صافّات. -
مثانی در اصطلاح علوم قرآنی، عبارت است از: تمام سورههایی که بعد از سوره شعراء تا سوره حجرات قرار دارند و تعداد آیات
آنها از صد کمتر است. این سورهها از سوره 27 (نمل) آغاز و تا سوره 49 (حجرات) ادامه پیدا میکنند، بهاستثناي سوره صافّات که
182 آیه دارد. به این مجموعه سور هشت سوره دیگر که تعداد آیات آنها از صد کمتر است نیز اضافه میشود؛ یعنی انفال، رعد،
ابراهیم، حجر، مریم، حج، نور، فرقان. - دو آیه در قرآن وجود دارد که تمامی حروف الفبا در آنها به کار رفته است، این دو آیه
عبارتند از آیه 154 سوره آلعمران و آیه آخر سوره فتح. - دو آیه در قرآن کریم هست که عباراتی از آنها صنعت قلب مستوي یا
مدثر، 3). - وسط ) « ربّک فکّبر » (2 ( یس، 40 ) « کلٌّ فی فلک » ( عکس کامل دارد. یعنی از هر دو سو یکسان خوانده میشود: 1
سوره کهف، 19 ) است. - مفصلترین ) « ولیتلطّف » قرآن مجید، یعنی آنجا که قرآن، درست به دو قسمت تقسیم میگردد کلمه
پس کدامین نعمت پروردگارتان را انکار ) « فبايّ آلاء ربّکما تکذبان » ترجیعبند قرآن در سوره الرحمن است که 31 بار آیه
یعنی پروردگار شما دو تن، انس و جن. رسم است که هنگام خواندن این آیه « ربّکما » میکنید؟) تکرار شده است. در این آیات
پروردگارا، به هیچ چیز از نعمتهاي تو انکار نداریم، پس سپاس تو ) « ولا بشیءٍ من نعمک ربّنا نکذّب، فلک الحمد » : باید گفت
را). - آیات سجده اعم از واجب و مستحب پانزده آیه است، که از آن میان چهار آیه سجده واجب دارد که باید به هنگام خواندن
نامند و این چهار سوره عبارتند از: سجده، فصّلت، « عزایم » یا شنیدن آنها سجده کرد و سورههایی را که این چهار آیه در آن هست
و إن یکاد الذین کفروا » : آیه ماقبل آخر از سوره قلم است و تمام آن (با آیه بعدي) چنین است «… و ان یکاد » - . نجم و علق
و بسیار نزدیک بود که کافران چون قرآن را ) « لیزلقونک بأبصارهم لمّا سمعوا الذکر و یقولون إنه لمجنون و ما هو إلّا ذکر للعالمین
شنیدند، تو را با دیدگانشان آسیب برسانند [چشمزخم بزنند] و گفتند او دیوانه است و حال آنکه آن جز پندي براي جهانیان
نیست) (سوره قلم، آیات 51 و 52 ). مفسران در شرح این آیه گفتهاند که عدهاي از کافران، چشمزنان حرفهاي و قهّار و شورچشم و
گزندرسان طایفه بنیاسد را آوردند که حضرت رسول (ص) را چشم بزنند و از پاي درآورند، ولی حفظ الهی او را در امان داشت
و این آیه در اشاره به آن نازل شد. گروهی از بزرگان گفتهاند که خواندن و به همراه داشتن این آیه در دفع چشم زخم مؤثر است.
- در قرآن کریم از 25 تن از انبیاي عظام الهی نام برده شده است و شرح مفصل یا کوتاه دعوت آنان در میان قوم خود به توحید و
. نیکوکاري آمده است. این پیامبران عبارتند از: 1. آدم (ع) 2. ابراهیم (ع) 3. ادریس (ع) 4. اسحاق (ع) 5. اسرائیل [=یعقوب] (ع) 6
اسماعیل (ع) 7. الیاس (ع) 8. الیسع (ع) 9. ایوب (ع) 10 . داود (ع) 11 . ذوالکفل (ع) 12 . زکریا (ع) 13 . سلیمان (ع) 14 . شعیب (ع)
15 . صالح (ع) 16 . عیسی (ع) 17 . لوط (ع) 18 . محمد (ص) 19 . موسی (ع) 20 . نوح (ع) 21 . هارون (ع) 22 . هود (ع) 23 . یحیی
صفحه 7 از 13 www.Ghaemiyeh.com دانستنیهاي قرآنی مرکز تحقیقات رایانهاي قائمیه اصفهان
(ع) 24 . یوسف (ع) 25 . یونس (ع). - اعلام قرآن، یعنی شناخت و معرفی صاحبان نامهاي خاص در قرآن کریم که این نامهاي
خاص را به این ترتیب میتوان طبقهبندي نمود: 1) گاه شامل رجال است؛ مانند ذوالقرنین یا شعیب یا ابراهیم. 2) گاه شامل نساء
است؛ مانند مریم و زنان بعضی انبیا یا زلیخا که تحت عنوان همسر عزیز مصر از او نام برده شده است. 3) گاه شامل اماکن
جغرافیایی است؛ نظیر مصر، مدین، مکه و مدینه. 4) گاه شامل غزوات است؛ مانند بدر، احد (از احد بالصراحه نام برده نشده است)
یا حنین. 5) گاه شامل اقوام است؛ مانند عرب، عاد، یأجوج و مأجوج 6) گاه شامل نام فرشتگان است؛ مانند جبرئیل، میکائیل،
ملکالموت، هاروت و ماروت. 7) گاه شامل آلهه کفر و بتان است؛ مانند عزّي، لات، منات، ود، سواع، یعوق. 8) گاه شامل رهبران
کفر است؛ مانند فرعون، سامري، قارون. 9) گاه شامل موجودات غیبی اخروي است؛ مانند بهشت، جهنم، سلسبیل، کوثر. 10 ) گاه
شامل کتب آسمانی است: زبور، تورات، انجیل و قرآن.

#1 دانستنی های عمومی قرآن: پست #1 - ارسالی ۱۸ آبان ۱۳۹۵ - ۱۲:۱۴ بعد از ظهر