فریب مردم از راه عواطف و احساسات
* دوم: به هر سوگندی اطمنیان نکنیم. بعضی‌ها قسم می‌خورند، سوگندهای دروغ! اول سوگندی که در تاریخ خورده شد، دروغ بود. قرآن بخوانم؟ شیطان در آن باغی که آدم و حوّا بودند، قسم خورد که من می‌خواهم خیرخواه شما باشم. «وَقَاسَمَهُمَا» (اعراف/21) یعنی قسم خورد. «قَاسَمَهُمَا» یعنی به آدم و حوا قسم خورد که «إِنِّی لَکُمَا لَمِنَ النَّاصِحِینَ» اولین قسمی که روی کره‌ی زمین واقع شد، قسم دروغ بود. آیه‌ی دوم: «اتَّخَذُوا أَیْمَانَهُمْ جُنَّةً» قرآن می‌گوید: بعضی‌ها قسم می‌خورند، ولی دروغ می‌گویند. به هر قسمی اعتماد نکنید. قرآن می‌گوید: «وَیُشْهِدُ اللَّـهَ عَلَىٰ مَا فِی قَلْبِهِ» (بقره/204)‌ می‌گوید: خدا شاهد است، حرف‌هایم راست است. ولی همین خدا شاهد است که می‌گوید، دروغ است.
* سوم: به هر اشکی اطمینان نکنیم. این هم یک نکته! برادران یوسف، یوسف را در چاه انداختند، شبانه زار زار پیش پدر گریه کردند، که گرگ او را خورده است. آیه‌اش هم این است: «وَجَاءُوا أَبَاهُمْ» پیش پدر آمدند، «عِشَاءً» شب! «یَبْکُونَ» (یوسف/16) در حالی که گریه می‌کردند. پس اشک قلابی هم داریم. که ما در ایران اشک تمساح می‌گوییم. به هر سخنی اطمینان نکنیم، به هر قسمی اعتماد نکنیم، به هر اشکی اعتماد نکنیم.
* به هر وعده‌ای اطمینان نکنیم. خیلی‌ها وعده می‌دهند، گول می‌زنند. قرآن می‌گوید: شیطان آمد و به افرادی گفت: «وَإِنِّی جَارٌ لَّکُمْ» (انفال/48) بروید و به مسلمانان حمله کنید، من با شما هستم. اما وقتی مسلمان‌ها تنها شدند،‌ شیطان گفت: نباید گوش بدهید.